Aile Sağlığı Merkezlerinde hemşire açığı bir türlü kapatılmıyor
İzmir ilinde 1363 aile hekimliği biriminden 215 birim, Aile sağlığı çalışanı olmadan çalışıyor. 18 Ocak 2022 tarihinde İzmir İl Sağlık Müdürlüğü, “Kamu Görevlisi Olmayan Aile Sağlığı Çalışanı 2022/1 Müracaat İlanı” açıyor. 215 aile sağlığı çalışanı olmayan aile hekimliği birimi için başvuru yapılıyor. Sonuçta sadece 2 birim için sözleşme imzalanıyor. (https://bit.ly/3s3Ci96 – https://bit.ly/32LW5Br)
Aile Sağlığı çalışanı ebe, hemşire, sağlık memuru (toplum sağlığı) ve acil tıp teknisyenlerinden olabiliyor. Mevcut çalışanların büyük çoğunluğu hemşire ve ebelerden oluşuyor.
Aile hekimliği biriminde bir aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı hizmeti birlikte yürütüyor.
Kovid -19 pandemisi devam ederken “Sağlık Bakanlığı Ceza Yönetmeliği” diye adlandırdığımız bir yönetmelikle aile hekimlerine ek yükümlülükler getiriliyor.
Pandemi öncesi Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından yapılan okul çağı çocuk aşılarını aile hekimlerinin yapmasına karar veriliyor.
Daha önceden olmayan Kovid-19 aşıları, Aile Sağlığı Merkezleri için çok ciddi bir iş yükü oluşturuyor. Pandemi ile birlikte normal iş yükünün üstüne hastanelerden randevu alamayan hastalar çok ciddi bir iş yükü oluşturuyor. Bir kadının gebe kalması ile başlayan takip süreci; gebelik izlemleri, doğumda topuk kanı alarak gelişimsel takipleri, çocukluk çağı aşıları, okula başladığında okul çağı izlemleri, okul çağı aşıları, spor yapıyorsa spora katılım muayeneleri, 18 yaşına geldiğinde alacağı ehliyet raporu, askere giderken askerlik raporu, evleneceğinde evlilik raporu ile devam ediyor. Bütün yaşam boyu periyodik takiplerle devam eden bu süreci eksik elemanla yürütmek çok zor ve bir o kadar riskli.
Yeni evlenecek çifteler için SMA taraması başlatılıyor.
Bütün aşılamalar, diğer bütün hizmetler çok ciddi dikkat gerektiren işler ve bizler eksik kadrolarla kapasitemizin üstünde çalışmaya zorlanıyoruz.
Üstelik %15,7 aile hekimi hemşiresiz çalışıyor. İş yükü her geçen gün artıyor. Bu sorun Müdürlükçe görmezlikten geliniyor.
Kamudan istihdam yapılamıyor; çünkü kamuda her yerde hemşire açığı var ve hastane yönetimleri onay vermeden kimse ayrılamıyor.
Bu durumda özelden görevlendirme mümkün; fakat Müdürlük yukarda gördüğümüz gibi 215 boş kadro varken sadece iki kişi ile sözleşme imzalıyor.
Özel kadro ile çalışanlar bu arada daha düşük ücrete çalışıyor. Boş olan birimlerin işleri aynı ASM’de görevli veya Müdürlükten görevli aile sağlığı çalışanlarına yaptırılıyor. Bu iş için yapılan ödeme o birimde bir hemşire olsa alacağı ücretten daha düşük.
Yani iki hemşirenin işini yapan hemşire arkadaşımız; ücrete gelince iki kişilik ücret almıyor. İzin ve görevlendirmelerde de asıl kadrolu hemşireye brüt ücretin %50 ödenir; yerine görevlendirilen hemşireye %25 ödenir ,deniyor. Yani bu durumdan %25 kâr ediliyor.
Sağlıkta yaşanan sorunlar çığ gibi. Her gün şiddet olayları yaşanıyor. Bizler eksik kadro ile çalışmak istemiyoruz. Bir aile hekimliği birimi bir doktor ve bir aile sağlığı çalışanından oluşur, diyor Aile Hekimliği Yasası ve Yönetmeliği. Bu eksikliği görmeyen üst makamlar bizlerden her konuda tam hizmet bekliyor.
Tüm İzmir halkının ve kamuoyunun bilmesini istiyoruz.
30.01.2022
Dr. Muhteber Çolak
İzmir Aile Hekimeri Derneği Başkanı